Tartışmayı sevdiğim bazı konular var

Burcu Gökgöz
3 min readNov 24, 2015
Bletchley Park’ın Kadın Kriptocuları

Öğrenmeyi de sevdiğim bazı konular var. Girişimciliği okumayı ve dinlemeyi seviyorum. Ama tartışmayı daha çok; hele de karşılıklı dinleyerek tartışabileceğim biri varsa.

Geçen bu tartışmaların birinde çok ilginç bir şey duydum; “bir yazılımcı ile çalışacaksam erkek olmalarını tercih ederim” dedi bir girişimci mühendis arkadaşım. Yaklaşık bir buçuk yıldır girişimci takımlarla çalışan ve odtü elektroniğin kahrını uzun yıllar çekmiş bir mühendis olarak dondum kaldım.

“Kadın olmanın dezavantajı” ile ilgili daha önce çok düşünmedim; çünkü şans eseri benim yaşamımda erkeklik pek yüceltilmedi, ben hiç kadın olduğum için daha önemsiz hissetmedim kendimi. Etrafımda çok zeki ve çok çalışkan insanlar oldu. Hepsi birbirinden farklı yeteneklere sahipti, hepsinin teknik olarak iyi ve kötü olduğu alanlar vardı.

Ben de düşüncemi savundum; yazılım gibi büyük bir deniz asla bir kimliğe özgü olabilecek bir yetenek değildi; ki yetenek bile değildi belki de çoğu noktada. Diğer düşünceyi savunanların da 2 argümanı olduğunu biliyorum, diyorlar ki;

  • “Cinsiyet farklı ilgi alanı doğurabilir, erkeklerin de yazılıma daha çok ilgi duyduğunu kabul edelim”
  • “İstatistik erkek yazılımcıların daha çok olduğunu gösterir, bu da iyi bir yazılımcının erkeklerden çıkma olasılığı da artırır”

Önce ilkine karşı çıkmak için okumaya başladım. Okumaya başladım çünkü elimde somut kanıtlar olmadan kafamda bu işi çözemeyecektim. Aşağıda Bilgisayar Bilimleri, Tıp, Hukuk ve Fizik alanında çalışan kadınların yıllar içindeki değişim yüzdesini görüyorsunuz.

Grafik bize çok net bir şeyden bahsediyor. Grafik bize 1985'lerde bilgisayarların tarihinde yeni bir şeyler olduğunu söylüyor. Bilgisayarların evlere girdiği yıllar… Elon Musk’ın 12–13 yaşında ilk pc video oyununu yaptığı yıllar bu yıllar. Şu anki pek çok teknoloji/yazılım öncüsünün bilgisayarı ilk kez tanıdığı ve belki ilk savaş oyunlarını oynayabileceği yıllar.

Cinsiyetin ilgi alanı doğurduğundan şüphem yok. Nitekim grafiğin de bize gösterdiği nokta bu ilgi alanı. 1972 yılında ilk video oyun konsolu olan Magnavox Odyssey ABD’de piyasaya çıktı ve yaklaşık 12–13 yıl içinde hem bu sektör gelişti hem de o yıllarda doğan çocuklar 80–85'li yıllarda oyun sektörünün içinde buldular kendilerini. Erkek çocukların bazıları bu sanal dünyada rekabet etmekten hoşlandılar. Sonra büyüdüklerinde aşina odukları bilgisayardan kopamadılar. Sonra mı? Sonrası 2. argüman, bizim algılarımız, istatistikler ve kadın yazılımcı sayısının azlığı… Ama unutulmaması gereken bir konu var; artık bilgisayarlar tüm çocukların ilgisini çekmekte üzerine düşeni fazlasıyla yapıyor. (Grafik ile ilgili başka bir yazı için)

Lafı çok uzatmayacağım. Çok uzun süre “Kadın” konusunu konuşmaktan çekindim. Hem böyle bir dezavantaja sahip olmadığımı düşündüğüm için konuşacak cümlelerim yoktu, hem de bu konunun belki de çok hassas olması gerektiğini üzerinde daha çok okumam gerektiğini düşündüm. Ama görüyorum ki; kadınların teknik yeterlilikleri ile ilgili önyargılar hemen yanıbaşımda ve bu konu konuşuldukça normalleşecek ve düşünceler önyargılardan arınacak. Bize düşense kendi çalıştığımız alanlarda bu koşulları iyileştirmek.

Girişimcilik bana hep güzel şeyler hatırlattı. Girişim kültürüne sahip şirketler, yıktıkları geleneklerle bana hep umut verdi. “Erkek mühendis” geleneğini yıkacak bir akım yaratılacaksa bunu girişimcilerden başkasının yapabileceğini düşünmüyorum.

--

--